Wadi's en (bollen)beplanting

Beter gebruik van het regenwater in natte tuinen en vochtige openbare ruimten

Wadi's spelen een belangrijke rol in klimaatadaptieve landschapsinrichting. Door de toepassing van bloembollen rond wadi's kan je niet alleen water efficiënt afvoeren, maar ook bijdragen aan biodiversiteit en visuele aantrekkelijkheid. Op deze pagina ontdek je hoe bloembollen perfect passen in het ontwerp van wadi’s, welke soorten het beste gedijen en hoe je ze effectief kunt toepassen voor een duurzaam en bloeiend landschap.

Wat is een wadi?

Een heel nieuwe vorm van speciaal ontworpen natte locaties zijn zogenaamde wadi's. Een wadi (‘Water Afvoer door Drainage en Infiltratie’) werkt eigenlijk net zoals een uiterwaard of een rivierbedding. Het is een speciaal ontworpen plek die water kan bergen en infiltreren en daarmee oppervlaktewater vertraagd kan afvoeren naar het grondwater. Het ontziet op deze manier het rioleringssysteem. Een goed ontworpen wadisysteem beperkt overstort, verbetert de oppervlaktewaterkwaliteit en beperkt verdroging. Een wadi heeft een beplante bovenlaag met een doorlaatbare bodem.

Een wadisysteem is ontworpen voor een bepaald op te vangen volume aan water. De wadi is doorgaans berekend op een maximale waterdiepte van enkele tientallen centimeters en staat dan een korte periode onder water, meestal niet meer dan een etmaal. Buiten deze overstromingsperiode staat de wadi vaak langdurig droog.

Een regentuin is een verdiept aangelegd plantvak met een vlakke bodem, beplant met een variatie aan planten en struiken. Het is bedoeld om tijdelijk water op te vangen na een hevige regenbui en dit langzaam te laten wegzakken. De beplanting dient om het water vast te houden, beter in de bodem te laten infiltreren en te laten verdampen. Net als een wadi staat een regentuin het grootste gedeelte van de tijd droog.

Droge wadi

Hiernaast zie je een illustratie van een wadi als deze droog staat. Dit zal minder vaak voorkomen omdat door de infiltratie het regenwater vertraagd wordt afgevoerd naar het grondwater.

Natte wadi

Hiernaast zie je een illustratie van een wadi als deze onder water staat. Het regenwater wordt door de toplaag van de wadi gezuiverd en zakt langzaam terug in de bodem. Als er te veel water in de wadi komt zal via de slopkop het overige water worden opgeslagen en door de drain worden afgevoerd.

(NATUURLIJKE) WADIBEPLANTING

Een natuurlijk aangeplante wadi is niet alleen mooi maar heeft veel bijkomende voordelen: het infiltrerend vermogen van de wadi neemt toe doordat niet alleen de percolatiekoffer zijn werk doet maar daarnaast de planten water opslaan in hun holle stengels. Een natuurvriendelijke wadi vraagt minder onderhoud dan een met gazon begroeide wadi waarvan het gras veel vaker gemaaid moet worden. De hoog opgaande, bloeiende beplanting van een natuurlijke wadi draagt bovendien bij aan de stedelijke biodiversiteit: veel insecten, vogels en zoogdieren zoals egels hebben er hun habitat. Gevarieerde beplanting zorgt bovendien voor een beter doorwortelde luchtige bodem met een gezond bodemleven die op de lange termijn waterdoorlatend blijft.

GESCHIKT SORTIMENT

Planten die geschikt zijn voor een wadi zijn niet altijd moerasplanten maar moeten wel bestand zijn tegen dynamische cq wisselende situaties: vaak droog en soms (erg) nat. Gazon is niet geschikt voor wadi’s: gazongrassen kunnen slecht tegen zuurstofgebrek. Een (vaste)kruidenvegetatie, al dan niet gecombineerd met bomen, is ideaal. Ook een (beperkt sortiment) bloembollen kan in een wadi worden toegepast. Bloembollen verdragen droogte tijdens hun rustperiode en een aantal soorten kan zeer goed worden toegepast op natte tot vochtige standplaatsen. In alle gevallen dient de drainage wel optimaal te zijn. Ook een redelijke voedselrijkdom is een voorwaarde. Voor een optimale verwildering zal het maaibeheer moeten worden aangepast aan de tijd die het loof nodig heeft om af te sterven zodat de bol weer voedsel kan opslaan voor het volgende groeiseizoen.